Ewa Adrjanowska


Ewa Adrjanowska, z d. Lesnau, to postać, której życie i kariera naukowa zasługują na szczególne uwzględnienie. Urodziła się 27 grudnia 1931 roku w Wejherowie, a zmarła tamże 28 lipca 2004 roku. W całej swojej działalności była nie tylko geografem, ale również wybitnym pracownikiem naukowym, który z pasją wpisał się w życie akademickie.

Jednym z kluczowych elementów jej kariery było pełnienie funkcji prorektora Uniwersytetu Gdańskiego, gdzie miała znaczący wpływ na rozwój programów naukowych oraz dydaktycznych. Ewa Adrjanowska pozostawiła po sobie trwały ślad w świecie geografii, a jej osiągnięcia są przykładem zaangażowania w naukę.

Życiorys

Przebieg kariery naukowej

Pochodzenie Ewy Adrjanowskiej związane było z prostym życiem rodzinnym, wyrastającym z tradycji chłopskich. Jej rodzicami byli Augustyn (1905–1986) oraz Katarzyna (1897–1966), z domu Mnich. Po ukończeniu Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku w 1963 roku, uzyskała tytuł magistra geografii na podstawie pracy dyplomowej zatytułowanej „Morfogeneza sandru Piaśnicy”. Wkrótce po tym, w 1965 roku, podjęła pracę w Katedrze Geografii Ekonomicznej na Wyższej Szkole Ekonomicznej w Sopocie.

W 1970 roku, na Uniwersytecie Warszawskim, obroniła doktorat, którego tematem była „Struktura przestrzenna powiązań produkcyjnych stoczni wytwórczych województwa gdańskiego”. Od tego czasu jej kariera nabrała tempa — została adiunktem w Zakładzie Geografii Ekonomicznej i Politycznej Uniwersytetu Gdańskiego, a w 1971 roku objęła jego kierownictwo. W 1981 roku, Zakład przemianowano na Katedrę Geografii Ekonomicznej.

W latach 1975–1978 zajmowała stanowisko prodziekana Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi UG. Kolejne ważne osiągnięcie to zdobycie habilitacji w 1977 roku w Instytucie Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, w Warszawie, na podstawie dysertacji „Morze jako czynnik lokalizacji przemysłu”. W latach 1978–1981 r. była kierownikiem Instytutu Geografii UG. Od 1985 do 1987 roku pełniła funkcję prorektora UG do spraw nauczania, a 19 czerwca 1989 roku otrzymała tytuł profesora nauk przyrodniczych. W 1997 roku, z Katedry Geografii Ekonomicznej wyróżniła się nowa jednostka organizacyjna, Katedra Geografii Rozwoju Regionalnego, w której znalazła się jako współpracownik. W 2002 roku odeszła na emeryturę.

Jej kariera naukowa obejmowała również staże w renomowanych instytucjach, takich jak Uniwersytet w Greifswaldzie (Niemcy, 1975), Uniwersytet w Kilonii (Niemcy, 1979), Uniwersytet w Bremie (Niemcy, 1981) oraz Uniwersytet w Utrechcie (Holandia, 1985). Miała również okazję wygłaszać wykłady na wielu prestiżowych uniwersytetach w Europie, w tym w Amsterdamie, Berlinie, Budapeszcie, Moskwie, Pradze i Utrechcie.

W badaniach Ewy Adrjanowskiej dominowały tematy związane z geografią ekonomiczną morza, geografią przemysłu oraz gospodarką przestrzenną. Zajmowała się analizą przemysłu, badając czynniki oraz bariery rozwoju działalności produkcyjnych związanych z morzem. W szczególności zwracała uwagę na rolę walorów i zasobów morskich w kształtowaniu lokalizacji oraz rozmieszczenia obiektów gospodarczych w strefie przybrzeżnej, a także przedstawiała analizy ich konsekwencji. Pracowała nad określeniem regionotwórczej roli morza oraz struktury funkcjonalno-przestrzennej aglomeracji portowo-miejskiej Zatoki Gdańskiej.

Prowadząc zajęcia na Uniwersytecie Gdańskim, miała w zakresie swojego nauczania takie przedmioty jak geografia społeczno-ekonomiczna, geografia przemysłu czy geografia ekonomiczna. Opracowała również nową specjalizację na studiach dziennych dotyczącą geografii ekonomicznej morza.

W latach 80. XX wieku podejmowała działalność badawczą w zespole, zleconą przez rząd PRL, na temat przekształceń w regionie Zespołu Energetycznego „Żarnowiec”. Jej prace przyczyniły się do rezygnacji z planów dotyczących organizacji składowiska odpadów radioaktywnych w obszarze Zatoki Puckiej.

Działalność dydaktyczna

W ciągu swojej kariery akademickiej wypromowała ponad 260 prac magisterskich zarówno na studiach dziennych, jak i zaocznych, a także 3 dysertacje doktorskie, w tym jednego obcokrajowca. Do jej uczniów należą m.in. dr hab. Mariusz Czepczyński, prof. dr hab. Marek Dutkowski, dr hab. Tomasz Michalski oraz dr hab. Iwona Sagan, którzy kontynuują jej tradycje naukowe i edukacyjne.

Przynależność do organizacji

Ewa Adrjanowska była aktywną członkinią wielu organizacji naukowych. Należała do International Geographical Union (w komisjach poświęconych geografii morskiej oraz kulturowej geografii w obszarach przygranicznych), Polskiego Komitetu Naukowego do spraw Międzynarodowej Rady Gospodarki Regionalnej (CIER), Komitetu Nauk Geograficznych PAN oraz Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN (w Komisji Teorii i Metodologii), a także Komisji do spraw Zagospodarowania Polski Północnej PAN oraz Komitetu Badań Morza PAN. Ponadto była członkiem Gdańskiego Towarzystwa Naukowego oraz Polskiego Towarzystwa Geograficznego (w Komisji Geografii Przemysłu) oraz Rady Naukowej Koszalińskiego Ośrodka Naukowo-Badawczego.

Odznaczenia i nagrody

Ewa Adrjanowska została odznaczona wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, które potwierdzają jej zasługi oraz wkład w rozwój Polski i regionu. Oto lista jej osiągnięć:

  • Złoty Krzyż Zasługi – 1973,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 1983,
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej – 2000,
  • Medal 30-lecia Polski Ludowej – 1974,
  • Złota Odznaka „Zasłużony Pracownik Morza” – 1973,
  • Odznaka „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” – 1975,
  • Odznaka „Za Zasługi dla Gdańska” – 1980,
  • Odznaka „Za zasługi w rozwoju województwa koszalińskiego” – 1980.

Publikacje

Oto wybór publikacji autorstwa Ewy Adrjanowskiej, które znacząco przyczyniły się do rozwoju wiedzy o regionie oraz problematyce gospodarczej i geograficznej.

  • Przestrzenne powiązania produkcyjne stoczni gdańskich, 1971,
  • Studium geograficzno-przyrodnicze i ekonomiczne województwa gdańskiego (1974, współautorka),
  • Żuławy Wiślane (1976, współautorka),
  • Morze jako czynnik lokalizacji przemysłu (1977),
  • Pojezierze Kaszubskie (1979, współautorka),
  • Ziemia Wejherowska (1980, współautorka),
  • Dolina Dolnej Wisły (1982, współautorka),
  • Pobrzeże Pomorskie (1984, współautorka),
  • Gospodarcze wykorzystanie morza w procesie rozwoju krajów socjalistycznych (pod redakcją),
  • Przestrzeń-Gospodarka (1990).

Przypisy

  1. a b c d JanJ. Wendt JanJ., 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 107 [dostęp 15.03.2022 r.]
  2. JanJ. Wendt JanJ., 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 115 [dostęp 15.03.2022 r.]
  3. Doktorzy habilitowani – Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN [online], www.igipz.pan.pl [dostęp 14.03.2022 r.]
  4. Wyborcza.pl [online], trojmiasto.wyborcza.pl [dostęp 15.03.2022 r.]
  5. a b Kobiety w historii UG | Uniwersytet Gdański [online], ug.edu.pl [dostęp 13.03.2022 r.]
  6. a b c JanJ. Wendt JanJ., 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 34 [dostęp 14.03.2022 r.]
  7. JanJ. Wendt JanJ., 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 103 [dostęp 15.03.2022 r.]
  8. JanJ. Wendt JanJ., 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 35 [dostęp 14.03.2022 r.]
  9. JanJ. Wendt JanJ., 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 28–29 [dostęp 13.03.2022 r.]
  10. JanJ. Wendt JanJ., 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 34–35 [dostęp 14.03.2022 r.]
  11. JanJ. Wendt JanJ., 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 104 [dostęp 15.03.2022 r.]
  12. JanJ. Wendt JanJ., 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 33 [dostęp 14.03.2022 r.]
  13. a b c d e f g h ADRJANOWSKA EWA – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 07.03.2022 r.]
  14. EwaE. Adrjanowska EwaE., Ziemia wielkich przemian, „Dziennik Bałtycki”, rozm. przepr. Regina Osowicka (162), 1985, s. 1,3
  15. EwaE. Adrjanowska EwaE., Morze jako czynnik lokalizacji przemysłu, Gdańsk: Wydawnictwo Uczelniane Uniwersytetu Gdańskiego, 1977.
  16. EwaE. Adrjanowska EwaE., Przestrzenne powiązania produkcyjne stoczni gdańskich, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo PAN, 1971.
  17. EwaE. Adrjanowska EwaE. (red.), Gdynia. Środowisko, przestrzeń, gospodarka. Praca zbiorowa, Gdynia: Towarzystwo Miłośników Gdyni, 1990.
  18. EwaE. Adrjanowska EwaE. (red.), Gospodarcze wykorzystanie morza w procesie rozwoju krajów socjalistycznych, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1988.
  19. Noty o książkach i periodykach, „Pomerania” (3), 1981, s. 49.

Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":

Witosława Frankowska | Waldemar Moska | Karolina Babicz-Kaczmarek | Janina Stoksik

Oceń: Ewa Adrjanowska

Średnia ocena:4.68 Liczba ocen:21