Wiesława Witosława Frankowska, urodzona 12 sierpnia 1962 roku w Wejherowie, jest znaczącą postacią w polskiej muzyce. Jej dorobek obejmuje między innymi działalność jako etnomuzykolog, kompozytorka oraz kameralistka. Frankowska jest także aktywnym pracownikiem naukowym Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, gdzie jej wkład w rozwój muzyki i kultury jest nieoceniony.
W jej twórczości można zauważyć głębokie zrozumienie materiału dźwiękowego oraz potrzeby promowania polskiej tradycji muzycznej, co czyni ją ważnym przedstawicielem swojego pokolenia.
Życiorys
Rodzina
Witosława Frankowska pochodzi z rodziny, w której tradycje regionalne zajmują istotne miejsce. Jest wnuczką Jana Trepczyka, osoby o wielu talentach – poety, kompozytora i leksykografa. Jej mama, Zofia, oraz Edmund (1934–2022) to rodzice, którzy wpłynęli na jej artystyczny rozwój. Matka kompozytorki była nauczycielką śpiewu oraz dyrygentką chóru Towarzystwa Śpiewaczego im. Jana Trepczyka z siedzibą w Wejherowie. Ojciec, dokumentalista związany z kaszubskim dziedzictwem, muzeolog, bibliofil, edytor oraz fotograf, był jednym z twórców Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie. Witosława ma również siostrę Janinę oraz brata Radosława, a jej życiorys jako matki trojga dzieci (Jana, Zofii i Jerzego) dodatkowo wzbogaca jej biografię.
Dzieciństwo i młodość
W młodości Frankowska miała okazję uczyć się w klasie fortepianu w Szkole Muzycznej I stopnia w Wejherowie, a następnie z wyróżnieniem ukończyła Liceum Muzyczne im. F. Nowowiejskiego w Gdańsku. Jej dalsza edukacja przebiegała również z wysokimi ocenami, gdyż zakończyła studia na Wydziale Teorii i Kompozycji Akademii Muzycznej w Gdańsku w 1987 roku. Warto wspomnieć, że jej praca magisterska poświęcona „Rękopisom Johanna Jeremiasa du Graina w zbiorach Gdańskiej Biblioteki PAN” napisana pod przewodnictwem prof. Pawła Podejki została doceniona III nagrodą w prestiżowym Ogólnopolskim Konkursie Prac Magisterskich Uczelni Muzycznych w 1989 roku. W trakcie studiów W. Frankowska szczególnie interesowała się muzyką dawną, a także zrealizowaniem „basso continuo” na klawesynie oraz organach. W tym okresie była związana z zespołem Cappella Gedanensis, w którym pełniła funkcję kameralisty od 1982 do 1992 roku. Swoje umiejętności rozwijała również na kursach uczestnicząc w zajęciach prowadzonych przez renomowanych klawesynistów, takich jak Monika Raczyńska, Lilianna Stawarz oraz Nicolas Parle, w ramach Międzynarodowej Letniej Akademii Muzyki Dawnej w Wilanowie oraz Bad Lauchstädt.
Działalność naukowa i kulturalna
Od 1993 roku Witosława Frankowska jest związana z Wydziałem Wokalno-Aktorskim Akademii Muzycznej w Gdańsku, a w 2013 roku otrzymała stopień doktora nauk humanistycznych, broniąc dysertacji „Kolędowanie na Kaszubach” pod kierunkiem Zbigniewa J. Przerembskiego. W 2018 roku stała się doktorem habilitowanym sztuk muzycznych w dziedzinie instrumentalistyki na Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, przedstawiając dzieło „Płyta NAVIGARE”, a w 2023 roku uzyskała tytuł profesora sztuki. W toku swojej kariery uzyskała cenne doświadczenie w roli realizatora „basso continuo”, koncertując w różnych krajach Europy oraz Stanach Zjednoczonych. Wiele znanych instytucji, w tym Polska Filharmonia Kameralna, Polski Chór Kameralny, Orkiestra Kameralna Progress, Elbląska Orkiestra Kameralna, Orkiestra Trybunału Koronnego w Lublinie, Polska Filharmonia Bałtycka, grupa muzyczna Arte dei Suonatori, zespół Ars Nova oraz Goldberg Baroque Ensemble, miały przyjemność współpracować z W. Frankowską. Jej zaangażowanie skoncentrowane było na przygotowaniach do wielu oper barokowych, oratoriów, mszy, pasji oraz kantat zarówno na krajowej, jak i międzynarodowej scenie.
Jako kompozytorka, Frankowska tworzy przeważnie utwory nawiązujące do regionalnych inspiracji. Wspólnie z Aleksandrą Kucharską-Szefler, w 2015 roku wydała dwupłytowy album „Kaszuby w pieśni artystycznej”, który dokumentuje wpływy muzyki pomorskiej w liryce wokalnej. Od 2002 roku prowadzi cykl koncertów „Spotkania z muzyką Kaszub”, odbywających się w Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, gdzie prezentowane są zarówno ludowe, jak i autorskie tradycje liryki wokalnej. Frankowska jest autorką licznych nagrań przeznaczonych dla radia i telewizji, a jej dyskografia obejmuje wytwory dotyczące muzyki regionalnej („Mòrze” 2004, „Ptôszkòwie na lëpie” 2006, „Gdze mòja chëcz” 2006, „Kaszuby w pieśni artystycznej”, 2015) oraz muzyki dawnej („TACET’s Four Seasons” 2008, „Navigare” 2018). Oprócz tego, opublikowała szereg artykułów naukowych dotyczących muzyki kaszubskiej.
W uznaniu dla jej osiągnięć, w 2006 roku klub studencki Pomorania przyznał Frankowskiej Medal Stolema. Otrzymała także Nagrodę Remusa w latach 2014 i 2022 oraz wiele wyróżnień rektora Akademii Muzycznej w Gdańsku. Od roku 2013 W. Frankowska należy do Instytutu Kaszubskiego i uczestniczy w pracach Komisji Kaszubskiej przy Stacji Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności w Gdańsku. W 2021 roku została powołana do Rady Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku.
Wybrane publikacje
W dorobku Witosławy Frankowskiej znajdują się liczne publikacje, które przyczyniają się do promocji kultury kaszubskiej oraz zachowania jej tradycji.
- Kolędowanie na Kaszubach,
- Spotkania z muzyką Kaszub,
- Méster Jan (1907-1989),
- Marión Selin. Piesniôrz rëbacczégò żëwòta,
- Muzyka Kaszub. Materiały encyklopedyczne,
- Gniazdo gryfa. Słownik kaszubskich symboli, pamięci i tradycji kultury.
Przypisy
- a b c d e Prof. dr hab. Wiesława Witosława Frankowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 30.03.2023 r.]
- Koledowanie na Kaszubach? w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 30.03.2023 r.]
- Płyta NAVIGARE w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 30.03.2023 r.]
- Frankowska Witosława - Polskie Kompozytorki [online], 26.12.2021 r. [dostęp 28.03.2023 r.]
- W. WitosławaW.W. Frankowska W. WitosławaW.W., Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej wM.P.M.K.P. Wejherowie Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej wM.P.M.K.P., Spotkania z muzyką Kaszub : monografia cyklu koncertów 2002-2020, Wejherowo 2021, ISBN 978-83-66052-88-8, OCLC 1365063506 [dostęp 29.03.2023 r.]
- W. WitosławaW.W. Frankowska W. WitosławaW.W., Kolędowanie na Kaszubach : dzieje kolęd na Pomorzu od XVI do XXI wieku, Warszawa 2015, ISBN 978-83-63877-61-3, OCLC 932395464 [dostęp 29.03.2023 r.]
- Witosława W. Frankowska W. (red.), Muzyka Kaszub : materiały encyklopedyczne, Gdańsk: "Czec, ", 2005, ISBN 83-87408-79-4, OCLC 62943068 [dostęp 29.03.2023 r.]
- Odeszła kaszubska działaczka Zofia Kamińska [online], gwe24.pl [dostęp 28.03.2023 r.]
- Odszedł Edmund Kamiński (1934-2022) [online], www.wejherowo.pl [dostęp 28.03.2023 r.]
- Nie żyje Edmund Kamiński. Był fotografem i znawcą kultury kaszubskiej [online], zawszepomorze.pl [dostęp 28.03.2023 r.]
- Historia Muzeum, [w:] Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, www.muzeum.wejherowo.pl [dostęp 28.03.2023 r.]
- SuperS. User SuperS., Witosława Frankowska [online], Teatr Otwarty w Gdańsku - Dariusz Wójcik [dostęp 28.03.2023 r.]
- Medal Stolema [online], Klub Studencki "Pomorania", 16.03.2017 r. [dostęp 28.03.2023 r.]
- Redakcja, Wejherowo. Witosława Frankowska otrzymała Medal Stolema [online], Wejherowo Nasze Miasto, 18.05.2006 r. [dostęp 28.03.2023 r.]
- Kaszubskie kolędy i pastorałki z Witosławą Frankowską [online], Kalendarz Wydarzeń Akademii Pomorskiej w Słupsku.
- a b c d e f g h prof. dr hab. Witosława Frankowska [online], Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku [dostęp 28.03.2023 r.]
- a b Witosława Frankowska [online], zamek-krolewski.pl [dostęp 28.03.2023 r.]
- WitosławaW. Frankowska W. (red.), Marión Selin : piesniôrz rëbacczégò żëwòta, Wejherowo 2016, ISBN 978-83-7591-481-8, OCLC 958885014 [dostęp 29.03.2023 r.]
- W. WitosławaW.W. Frankowska W. WitosławaW.W., Méster Jan (1907-1989) : praca monograficzna o Janie Trepczyku, Wydanie I, Wejherowo 2017, ISBN 978-83-89692-56-6, OCLC 1021060885 [dostęp 29.03.2023 r.]
- CezaryC. Obracht-Prondzyński CezaryC. (red.), Gniazdo gryfa. Słownik kaszubskich symboli, pamięci i tradycji kultury, Gdańsk: Instytut Kaszubski, 2020, ISBN 978-83-65826-47-3, OCLC 62943068 [dostęp 29.03.2023 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Waldemar Moska | Karolina Babicz-Kaczmarek | Janina Stoksik | Ewa AdrjanowskaOceń: Witosława Frankowska